Türkiye'deki tüm sınavları tek bir sayfada görebilirsiniz
Kurum | Sınav / Oturum | Başvuru Tarihleri | Sınava Kalan Süre |
12 yıllık zorunlu eğitimin tamamlanması ile birlikte tamamen tercihe bağlı olarak her öğrenci istediği yaş ve koşulda yükseköğretim alma hakkına sahiptir. Ancak bu eğitimin alınabilmesi için her adayın yükseköğretim kurumlarına giriş gerçekleştirebilmesi için bir sınava tabi tutulması gerekir. 2019 yılında yapılan düzenleme ile birlikte bu sınav YKS olarak adlandırılmıştır.
Farklı aşamalardan ve farklı oturumlardan oluşan bu sınav kendi içeriğinde bir öğrencinin Türkçe, matematik, sosyal bilimler, fen bilimleri, edebiyat gibi birçok farklı alanda yeterliliğini ölçmektedir. Bu açıdan yükseköğretim kurumları sınavı adayların lise hayatı boyunca almış olduğu tüm eğitimin farklı dersler ve bölümler ile birlikte ne kadar kullanılabilir ve kavranabilir bir hale geldiğini ölçmektedir.
Üniversite sınavı olarak da adlandırılabilecek bu sınav, geliştirilen yeni sistem ile birlikte üç farklı oturma bölünmüş şekilde adayların üniversite eğitimine katılabilmeleri için başarılarını ölçmeyi amaçlayan bir sınavdır. Sınav ilk aşamada öğrencilerin 9 ve 10. sınıflarda aldığı dersler açısından başarılarını ölçebilmek için Temel Yeterlilik Testi(TYT) ile yapılmaktadır. Bir sonraki aşamada adaylar 11. ve 12. sınıfta aldıkları derslerden alan başarılarını ortaya koyabilmek için Alan Yeterlilik Testi (AYT) aşamasından geçmektedir. Ayrıca yabancı dil bilgisinin ölçülebilmesi açısından da Yabancı Dil Testi(YDT) aşaması ile sınav tamamlanmaktadır.
Yükseköğretim kurumlarına giriş gerçekleştirebilmek için uygulanan bu sınavda adaylar mutlak bir şekilde 1. oturum olarak açılan temel yeterlilik testi sınavına girmek zorundadır. TYT aşamasını tamamlayan her aday isteğe bağlı olarak bu sınavda almış olduğu başarı puanıyla farklı bölümler tercih edebileceği gibi aldığı yeterlilik puan ile birlikte 2. ve 3. oturumlara girme hakkına da sahip olacaktır. Sınavın ilk oturumu olan TYT aşamasında alınan puan toplam puan içerisinde %40 etkiye sahip olurken, diğer oturumlarda alınan puanlar ise %60 etki oluşturmaktadır.
Üniversite giriş sınavı belirtildiği şekilde 3 farklı oturum ile gerçekleştirilirken, her oturum içerisinde farklı derslerden farklı sayılarda sorular yer almaktadır. İlk aşamada gerçekleştirilen temel yeterlilik testi yani TYT 120 soru üzerinden hazırlanırken, bu 120 soru içerisinde
Sınavın ikinci oturumu alan yeterlilik testi yani AYT yine dört farklı ders üzerinden toplam 160 soru ile hazırlanmaktadır. Sınavdaki konu dağılımına bakıldığında;
Sınavın üçüncü oturumu olan yabancı dil testi yani YDT oturumunda ise adaylara 80 adet yabancı dil sorusu sorulmaktadır.
Konu dağılımı içerisinde TYT kapsamında öğrenciler 9. ve 10. sınıflarda öğrenmiş olduğu konulardan sorumlu tutulmaktadır. AYT ve YDT sınavları kapsamında ise öğrencilerin karşısına tüm lise müfredatı çıkarılmaktadır. Bu konuda çok ayrıntılı bir şekilde sınav müfredatları ve lise müfredatları göz önünde bulundurularak, geçmiş senelerde hangi derste hangi üniteler üzerinden kaç adet soru sorulduğu daha kapsamlı bir şekilde araştırılabilir.
Üniversite sınavı için gerçekleştirilen 3 oturum türü ile birlikte her oturum sonucunda adaylar cevapladıkları sorular içerisinde doğru ve yanlış sayılarına bağlı olarak net sayısı elde ederler. Buna bağlı olarak da her oturum içerisinde elde edilen net sayısına bağlı bir şekilde puan hesaplamaları gerçekleştirilir. Bu sayede de adayların puan hesaplama işlemleri sağlanmaktadır.
Adaylar eğer üniversite sınavında sadece birinci oturuma katılarak bu oturumda aldıkları puan ile birlikte tercih gerçekleştirmek istiyorlarsa, bu tercihlerde üniversitelerin meslek yüksekokulları bünyesinde açılan ön lisans bölümlerini seçme hakkına sahip olurlar. Bu açıdan sınav kapsamındaki ilk puan türü birinci aşamanın tamamlanması ile alınan TYT puanı olarak hesaplanmaktadır. Temel yeterlilik testi kapsamında sınava girmiş adayların minimum 150 puan almış olması ile birlikte tercih yapma imkanı bulunmaktadır. Eğer adaylar 200 ve üzeri puan alırlarsa, aldıkları puan 2 yıl geçerlilik de sağlayacaktır.
Adaylar 4 yıllık lisans bölümlerinden birine giriş gerçekleştirmek istediklerinde, mutlak bir şekilde ikinci oturum olarak gerçekleştirilen alan yeterlilik testi sınavında da puan almış olmalıdır. Girilen bu sınav sonucunda adayların puan hesaplamaları sağlanırken; sözel puan, sayısal puan ve eşit ağırlık puanı ayrı ayrı hesaplanır. Bu açıdan da alan yeterlilik testi sonucunda puan hesaplaması yapılabilmesi için adayların daha önce TYT aşamasında 150 puan veya üzerine çıkmış olması gerekmektedir.
AYT puanı ile birlikte lisans tercihleri gerçekleştirmek isteyen adaylar için puan hesaplamalarına bakıldığında;
Adayların lise eğitimi sırasında yabancı dil bölümlerini tamamlamış olması ile birlikte bu adaylar üniversite sınavlarında kendi branşları üzerinden bir bölümü tercih etmek istiyorlar ise mutlaka 3. oturum yabancı dil testine girmiş olmaları gerekir. Bu durumda sözel, sayısal ve eşit ağırlık puan hesaplamaları dışında dil puanı hesaplaması için TYT puanının %40 oranı ve YDT puanının %60 oranı hesaba katılır. Bu sayede adaylar yabancı dil testi üzerinden almış aldıkları puan ile birlikte 4 yıllık dil bölümleri için başvuru gerçekleştirebilirler.
Puan hesaplamalarının dışında adayların bir ön lisans bölümüne yani 2 yıllık eğitim bölümüne giriş gerçekleştirebilmesi için TYT sınavında minimum 150 puan almış olması gerekir. Aday TYT sınavından 150 puan ve üzeri aldığı koşulda AYT ve YDT puanlarının eklenmesi ile hesaplanan sözel, sayısal, eşit ağırlık ve dil puanlarında da en az birinin 180 ya da üzeri puan olması ile lisans bölümlerine giriş yapılabilir. Ayrıca aday TYT sınavında 200 veya üzeri puan alırsa, bu puanı bir sonraki sene yeniden sınava girmek istediğinde birinci oturuma girmeden sadece 2. veya 3. oturum puanı ile birleştirerek tekrar kullanabilir.
Üniversite giriş sınavları her yıl YÖK ve ÖSYM işbirliği ile belirlenen bir takvim içerisinde gerçekleştirilir. Her yıl ÖSYM tarafından belirlenmiş bir takvim içerisinde ilan edilen tarihler ile birlikte öğrencilerin sınavlar için başvuru yapması adına bir sistem açılır. Adaylar lise son sınıfta bulunmak veya lise mezuniyeti almış olmak koşuluyla bu sınavlara istedikleri yaş ve yıl içerisinde katılma hakkına sahiptir. Her aday ÖSYM üzerinde kendisi için açılmış aday işlemleri sayfası üzerinde gerekli bilgi ve belgeleri hazırlayarak ve istenen ücretleri ödeyerek sınav başvurularını tamamlayabilir.
Adaylar sınav başvuruları gerçekleştirirken isteğe bağlı olarak sadece 1. oturum yani temel yeterlilik testi için başvuru yapabilir veya diğer oturumlar için de başvurularını gerçekleştirebilir. Bu kapsamda her yıl ÖSYM tarafından belirlenmiş bir sınav ücreti her oturum için ayrı ayrı talep edilmektedir. Genellikle sınav belirlenmiş bir hafta sonu çerçevesinde Cumartesi günü TYT ve Pazar günü AYT-YDT için peş peşe yapılmaktadır.