Bugün Türkiye'de her yıl milyonlarca kişi gerek lise mezunu gerek üniversite mezunu olarak memuriyet başvuruları yapabilmek için KPSS olarak adlandırılan sınava girmektedir.Bu nedenle üniversite sınavları sonrasında Türkiye'nin en çok aday ile gerçekleştirilen sınavları arasında bulunmaktadır.

Farklı kademelerde devlet memuru kadrolarına atama yapılabilmesi için belirli bir puanlama sistemi ile adayların bilgi ve becerilerini ölçen kamu personeli seçme sınavı her yıl farklı bir kategoride düzenlenmektedir.Devlet dairelerinde ki masa başı memurlardan, bakanlıklardaki memurlara, belediye personellerinden öğretmen kadrolarına kadar birçok farklı kadro bu sınav sonucu sayesinde adayların aldıkları puanlara bağlı olarak doldurulmaktadır.

KPSS Nedir?

Genel tanımı ile birlikte memuriyet giriş sınavı olarak adlandırılabilecek bu sınav, ÖSYM Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen bir sınav olarak lisans mezunları, ön lisans mezunları ve lise mezunları için farklı aşamalarda ve farklı isimler ile gerçekleştirilmektedir.Her aday eğitim seviyesine ve girmek istediği kadrolara uygun bir şekilde bu sınavlar arasından seçim yapmak zorundadır.

Memuriyet sınavı içerisinde en fazla lisans aşamasında gerçekleştirilen B kadro sınavları tercih edilmektedir.Genel olarak akla gelebilecek tüm devlet kurumlarında lisans mezunları için kadro alımı gerçekleştirilmesi açısından yapılan bu sınav, her 2 yılda bir çift yıllarda olacak şekilde ÖSYM Başkanlığı tarafından uygulanmaktadır.Sınavın uygulanması kapsamında yıl içerisinde lisans öğrencileri için ayrı lise-ön lisans öğrencileri için ayrı sınav uygulaması bulunmaktadır.

Uygulama ilk defa 1999 yılında başlatılmak da birlikte Devlet Memurluğu Sınavı(DMS) şeklinde düzenlenmiştir. 2001 yılında sınav Kurumlar İçin Merkezi Eleme Sınavı(KMES) ismi altında düzenlenirken, 2002 yılında yapılan son düzenleme ile bugünkü ismini ve sistemini almıştır. 2002 yılından bu yana sınav ÖSYM Başkanlığı tarafından her yıl merkezi sistem üzerinden tüm Türkiye genelinde uygulanmaktadır.

KPSS A Grubu Ve KPSS B Grubu Nedir?

Aslında kamu memuriyetine giriş sınavı 2 farklı kategoride gerçekleştirilirken, bunlardan birisi B gurubu kadroları için gerçekleştirilen yani lisans mezunları ya da lise ön-lisans mezunları için yapılan sınavdır.Bu sınav sonucunda alınan puan ile birlikte mühendislik, fen edebiyat, memuriyet, psikolog, tekniker gibi akla gelebilecek tüm bölümlerde lisans mezunları memuriyet başvuruları yapabilir.Benzer şekilde lise veya 2 yıllık ön lisans mezunları da kendileri için açılan kadrolara başvuru gerçekleştirebilir. 

Memuriyet sınavı çerçevesinde farklı bir sınav ile de A grubu kadroları için atama yapılabilir.Bu konuda A grubu kadrolarına başvuracak kişiler için farklı bir puan hesaplaması göz önünde bulundurulur.A grubu kadroları içerisinde kaymakamlık, uzmanlık, denetmenlik, kontrolör yardımcılığı ve müfettiş gibi kadrolara atama yapılacak şekilde puan hesaplamaları sağlanır.Ayrıca bu sınav döneminde öğretmenlik kadroları için de ayrı bir sınav aşaması yer alır. 

KPSS Ne Zaman Yapılır?

Memuriyet giriş sınavı belirtildiği şekilde farklı gruplara ayrılmak ile birlikte aslında tam bir liste ile

·      Lisans mezunları veya lise-ön lisans mezunları için B grubu kadrolar

·      A grubu uzmanlık kadroları

·      Öğretmenlik kadroları

·      Din hizmetleri kadroları

İçin farklı dönemlerde yapılmaktadır. ÖSYM Başkanlığı bu sınavların her biri için yıl içerisinde belirli bir takvim hazırlar ve bu takvime uygun bir şekilde sınav tarihleri belirlenir. 

ÖSYM takvimi içerisinde lisans mezunları ve lise-ön lisans mezunları için sınav tarihleri her iki yıl içerisinde çift yıllarda yani 2018-2020-2022 gibi tarihlerde B grubu kadroları için düzenlenmektedir. İki ayrı sınav yapılmak ile birlikte çift yıllar içerisinde genellikle Haziran-Temmuz aylarında lisans mezunu sınavı yapılır.Yine genellikle aynı yıl içerisinde Eylül-Ekim aylarında lise-ön lisans mezunları için sınav düzenlenir.

A grubu olarak belirtilen kadrolarının atanabilmesi için adayların ÖSYM tarafından belirlenmiş 120 farklı puan türü içerisinden kendileri için uygun puanı alabilmesi açısından her yıl yaz mevsiminde ayrı bir sınav düzenlenir.Aslında sadece A grubunda bulunan uzmanlık kadroları açısından değil öğretmen atamaları ve din görevlisi atamaları açısından da her yıl düzenli bir şekilde memuriyet giriş sınavı yapılmaktadır.Bu noktada uygulanan sınavlar içerisinde öğretmen atama puanlarının belirlenebilmesi için öğretmen adaylarının bölümlerine göre öğretmenlik alan bilgisi sınavı ek olarak uygulanırken, her öğretmen adayı için de eğitim bilimleri sınavı uygulaması yapılır. 

KPSS Başvurusunu Kimler Yapabilir?

Gerçekleştirilen memuriyet giriş sınavı çeşitleri birbirinden değişiklik gösterdiği için sınav türüne göre başvuru gerçekleştirebilecek kişiler de değişiklik gösterir.Bu açıdan teker teker incelenirse;

·      Lise mezunları sadece ortaöğretim için düzenlenen iki yılda bir yapılan sınava başvurabilir. 

·      Ön lisans mezunları yine 2 yılda bir gerçekleştirilen ve lise sınavıyla eşdeğer olarak yapılan ön lisans sınavına katılabilir.

·      4 yıllık lisans mezunları 2 yılda bir çift yıllarda gerçekleştirilen B grubu kadro için uygulanan sınavlara başvuru yapabilir.

·      4 yıllık lisans mezunları alanlarına uygun bir şekilde her yıl A grubu uzmanlık kadroları için açılan sınavlara, öğretmenlik atamaları için açılan sınavlara veya din görevlisi atamaları için açılan sınavlara başvuru yapabilir.

Adayların başvuracakları sınav kategorisine göre belirtilen eğitim seviyesinde mezuniyet durumunda olmaları ya da mezuniyet belgesini almış olmaları gerekmektedir.Ayrıca örnek olarak sınava giriş gerçekleştirecek bir aday lisans mezunu olarak düzenlenen sınava başvuru yaptıysa, ön lisans için açılan sınava da başvuru yapamaz. Çünkü sadece 1 kademede düzenlenen sınava katılma hakkına sahiptir.

KPSS Başvuruları Nasıl Yapılır?

Adaylar bulundukları kategoriye ve atanmak istedikleri kadro türüne göre her yıl ÖSYM tarafından açıklanmış takvimi takip ederek ve aktif duruma getirilen başvuru sistemini kullanarak, başvuru işlemlerini yapabilir.Bugün Türkiye'nin 81 vilayetinin tümünde başvuru merkezleri ve sınav merkezleri yer aldığı için her kentte sınava girilebilir.Sınav başvurularında seçilen oturumlara ve yapılacak sınavın türüne göre ÖSYM Başkanlığı tarafından talep edilen sınav ücretleri değişiklik gösterebilir.

KPSS Sınav Sistemi Nasıldır?

Sınav sistemi için tüm sınavlar içerisinde standart olarak bulunan iki temel bölüm yer almaktadır.Bu bölümlerden biri genel yetenek olmak üzere diyerek genel kültür olarak adlandırılır.Genel yetenek bölümü içerisinde Türkçe için 30 ve matematik için 30 olmak üzere toplam 60 adet soru yer almaktadır.Genel kültür bölümü içerisinde de tarih için 27, coğrafya için 18, vatandaşlık için 9 ve güncel bilgiler için 6 olmak üzere toplam 60 adet soru yer almaktadır.

Sadece B grubu kadroları için sınava girecek kişiler 60 genel yetenek ve 60 genel kültür olmak üzere toplam 120 soruyu cevaplamak üzere sınava gireceklerdir.Bu kişiler için 120 adet sorunun cevaplanması açısından 130 dakika süre verilmektedir.

Öğretmenlik kadrolarına giriş gerçekleştirmek isteyen kişiler için düzenlenen eğitim bilimleri oturumu içerisinde ise kişilere farklı konulardan tüm eğitim bilimleri kapsamında toplam 80 adet soru sorulur.Bu soruların çözümü açısından da adayların 100 dakika süresi bulunmaktadır.

Adaylar A grubu uzmanlık kadroları noktasında başvurular gerçekleştirmek istediklerinde, normal memuriyet sınavı dışında alan bilgisi testi oturumuna da katılmak zorundadır.Bu noktada alan bilgisi testi üç farklı oturum ile gerçekleştirilirken;

·      İlk oturum Cumartesi sabah yapılır ve bu oturumda 40 adet kamu yönetimi, 40 adet uluslararası ilişkiler, 40 adet çalışma ekonomisi ve endüstri ilişkileri sorularından toplam 120 soru sorulur.

·      Cumartesi öğleden sonra yapılan oturumda 40 adet hukuk, 40 adet iktisat ve 40 adet maliye olmak üzere toplam 120 soru yer almaktadır.

·      Pazar sabahı yapılan oturumda ise 40 adet işletme, 40 adet muhasebe ve 40 adet istatistik olarak toplam 120 soru bulunmaktadır.

Adayların her bir oturum içerisinde bulunan 40 adet soruyu cevaplaması için 50 dakika gibi bir süresi yer almaktadır.Bu kapsamda her oturumda 150 dakika maksimum cevaplama süresi bulunur. İstisna olarak istatistik testi için 60 dakika süre verilir.

Adayların spesifik noktada öğretmenlik kadrolarına atanabilmek için öğretmenlik alan bilgisi testi oturumuna da girmesi gerekmektedir.Her adayın mezun olduğu öğretmenlik kadrosuna bağlı olarak özel bir şekilde girmesi gereken bu oturumlarda fen bilimleri, kimya, biyoloji veya matematik gibi farklı bölümlerde bu 75 soruyu cevaplaması için branşına göre 120 ile 150 dakika arasında süresi bulunmaktadır. 

Din hizmetleri alan bilgisi testi kapsamında da adaylara sorulan 40 adet sorunun cevaplanması için toplam olarak 60 dakika süre verilmektedir.

KPSS Puan Türleri Nelerdir?

Memurluk sınavında başvurulacak kadrolara göre değişmek üzere toplam 124 farklı puan türü yer almaktadır.Ancak bu puan türleri içerisinde 120 farklı puan türü A grubu kadrolarda başvurulacak uzmanlık ya da müfettişlik gibi kadronun türüne göre her kurumun kendi seçtiği bir puan türü yer almaktadır.A grubu kadrolar için kullanılan puanlar dışında diğer kadrolar açısından da 4 farklı puan türü ile memuriyet alımları yapılmaktadır.

B grubu kadrolar ve öğretmenlik kadroları için gerçekleştirilen puanlamalara bakıldığında lisans ve lise-ön lisans mezunlarının girmiş olduğu sınavlarda alınan 3 puan türü ile karşılaşılır. 100 tam puan üzerinden değerlendirme gerçekleştirilen sınav içerisinde her 4 yanlış 1 adet doğruyu götürmek ile birlikte puan türleri içerisinde P1, P2, P3 ve P10 olarak adlandırılan dört temel puan türü ile karşılaşılır. 

Standart olarak B grubu kadrolara başvurmak isteyen adayların P3 puan türünde olabildiğince yüksek bir puan almış olması gerekmektedir.Bu türde alınan puan 2 yıl boyunca geçerliliğini korumak ile birlikte bu 2 yıl içerisinde alınan puan sayesinde açılan merkezi ana dönem ve ara dönem memuriyet alımlarına başvurmak mümkün olmaktadır.

Puan hesaplamalarında yüzdelik oranlara bakıldığında lisans veya lise-ön lisans sınavına girmiş kişiler için yapılan hesaplamalarda;

·      P1 puan hesaplaması için genel kültür testinin %30 oranı ve genel yetenek testinin %70 oranı baz alınarak hesaplama yapılır.

·      P2 puan hesaplaması gerçekleştirilirken genel yetenek testinin %60 oranı ve genel kültür testinin %40 oranı göz önünde bulundurulur.

·      P3 puanı hesaplanırken, genel yetenek ile genel kültür testlerinin yarı yarıya oranları göz önünde bulundurularak, hesaplama yapılır.

·      P10 yani öğretmenlik puanı hesabında genel yetenek ve genel kültür testleri dışında eğitim bilimleri testi puanı da hesaba katılmaktadır.

Alınan puanlar bağlamında P1 puanı ile birlikte belirli noktalarda uzman ve uzman yardımcısı kadrolarına başvurulurken, P2 puanı sayesinde de yine Kalkınma Bankası, Milli İstihbarat Teşkilatı personelliği, Sermaye Piyasası Kurulu bilişim personelliği veya farklı noktalarda uzman ya da uzman yardımcılıkları için başvurular yapılabilir.

P10 olarak adlandırılan puanın hesaplanması için adayların standart memuriyet sınavında bulunan genel yetenek ve genel kültür sınavları dışında mecburen eğitim bilimleri sınavına girmiş olmaları ve gereken noktada öğretmenlik alan bilgisi sınavına girmiş olmaları da gerekmektedir.Bu sayede alınan P10 puanı ile Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açılmış kadrolara başvuru yapılabilir.P10 puanı hesaplaması yapıldıktan sonra bu puan 1 yıl boyunca geçerli olarak kullanılabilir.