Bu birinci oturum sınavı içerisinde öğrenciler matematik, Türkçe, fen bilimleri ve sosyal bilimleri testlerinde soruları cevaplamak zorundadır.

TYT Ne Zaman Yapılır?

YKS için birinci oturum olarak görülen bu sınav, her yıl Yüksek Öğretim Kurumu tarafından ÖSYM işbirliği ile gerçekleştirilen bir program dahilinde eğitim-öğretim yılının başlangıcı ile birlikte ilan edilir.Sınavın yapılma zamanı genellikle Haziran ayı içerisinde olmak ile birlikte her yıl eğitim sürecinin koşullarına, ülkenin içinde bulunduğu durum ve yaşam koşullarına bağlı olarak farklı dönemlerde de gerçekleştirilebilir.

Farklı oturumlar olarak Alan Yeterlilik Testi(AYT) ve Yabancı Dil Testi(YDT) sınavları yapılır.

TYT Sınav Sistemi Nasıldır?

Temel yeterliliklerin belirlenebilmesi açısından lise eğitimini tamamlamış öğrencilerin lise hayatı boyunca aldığı temel Türkçe, matematik, fen bilimleri ve sosyal bilimleri bilgilerinin test edilmesi için bu sınav yapılmaktadır.Bu kapsamda sınav dahilinde öğrenciler 120 farklı soru ile karşılaşırken her bölüm için farklı sayılarda soru hazırlanmıştır.Bu 120 farklı soru için öğrencilere 135 dakika cevaplama süresi tanınmaktadır.

Yapılan sınav genel olarak YKS puanı hesaplanması sırasında %40 gibi bir oran ile etki etmektedir. Çünkü YKS puanı hesaplanırken, 5 adet puan türü göz önünde bulundurulur.Temel yeterlilik sınavında alınan puan dışında YKS eşit ağırlık, YKS sayısal, YKS sözel veya dil puanları da ayrı ayrı hesaplanır.

Üniversite adayları temel yeterlilik sınavlarına girdiklerinde aldıkları puan ile birlikte bazı yüzdeler üzerinden üniversite başvuruları gerçekleştirme hakkına sahip olur.Adaylar sadece temel yeterlilik sınavı yani birinci oturum sınavı sonucunda aldıkları puan ile birlikte 2 yıllık ön lisans programlarını tercih etme hakkına sahip olabilirler.

Eğer öğrenciler ikinci oturumda gerçekleştirilen AYT ve YDT sınavlarına girerek puan alırlarsa, birinci oturum temel yeterlilik sınavından alınan puanın %40 oranı ile AYT sınavından alınan %60 oran birleştirilerek; eşit ağırlık, sayısal veya sözel puanları hesaplanır.Bu sayede elde edilen toplam puan ile birlikte 4 yıllık lisans programları tercih edilebilir.

TYT Puan Hesaplanması İçin Kaç Net Gerekir?

Geçtiğimiz yıllar içerisinde yapılan bir değişiklikle birlikte temel yeterlilik sınavında puan hesaplaması sağlanabilmesi için belirli bir koşul getirilmiştir.Sınav sonucunda puanınızın hesaplanabilmesi için Türkçe ya da matematik testlerinden minimum 0,5 netiniz bulunması gerekmektedir.Aslında bu kural alan yeterlilik testi kapsamında da aynı şekilde çözeceğiniz testlerden en az birinde 0,5 net yapmanız ile uygulanmaktadır.

Kural gereği öğrenci temel yeterlilik sınavında örnek olarak matematik testi içerisinde 2 ve Türkçe testinde 0 net sahibi olsa da veya Türkçe testinde 0,5 ve matematik testinde -1 net sahibi olsa da puan hesaplaması gerçekleştirilir.Ancak öğrenci hem matematik hem Türkçe testlerinde 0 net sahibi olursa, sınavı tamamlamış olsa dahi puan hesaplaması yapılmaz.

TYT Sınav Konuları Nelerdir?

Temel yeterlilik sınavlarında öğrenciler 9-10.sınıfta almış oldukları dersler ile birlikte 4 farklı dersten sorulan sorular ile karşılaşacaktır.Bu bağlamda matematik dersine bakıldığında 40 temel matematik sorusu ve Türkçe dersinde de 40 temel Türkçe sorusu sorulacaktır.Fen bilimleri dağılımına bakıldığında;

·      Fizik dersinden 7 soru

·      Kimya dersinden 7 soru

·      Biyoloji dersinden 6 soru sorulmaktadır.

Sosyal bilimler grubunun dağılımına bakıldığında ise

·      Din kültürü ve ahlak bilgisi dersinden 5 soru

·      Felsefe grubu derslerinden 5 soru

·      Tarih dersinden 5 soru

·      Coğrafya dersinden 5 soru sorulmaktadır.

Genel bağlamda görüldüğü üzere 40 adet Türkçe, 40 adet temel matematik, 20 adet sosyal bilimler ve 20 adet fen bilimleri test sorusu bulunmaktadır.Bu sorular ile birlikte her ders grubu içerisinde amaç öğrencinin 9.ve 10.sınıfta almış olduğu eğitimi ile bu derslerdeki bilgiyi kullanma becerisi ve kavrama becerisi ölçülmektedir.

Yüzdelik ağırlıklara bakıldığında da temel yeterlilik sınavında puan türü hesaplamalarında; 

·      Türkçe testi %33

·      Temel matematik testi %33

·      Sosyal bilimler testi %17

·      Fen bilimleri testi %17 ağırlığa sahiptir.

TYT Sınavına Kimler Girebilir?

Temel yeterlilik sınavı, lise veya dengi okullardan mezun olmuş kişiler veya bu tip okulların son sınıfında bulunan kişiler için bağımsız bir şekilde başvuru yapılarak girilebilecek bir sınavdır.Lise mezunu her kadın ve erkek bu sınava başvuru hakkına sahip olurken, sınav başvurularında yaş koşulu yer almamaktadır.Sınav başvuru koşullarında belirtilmiş bazı kanuni durumlar dışında her vatandaşın lise mezunu ya da dengi bir okul mezunu olması koşuluyla veya son sınıf öğrencisi olması koşulu ile bu sabah başvuru hakkı yer almaktadır.

TYT Başvurusu Nasıl Yapılır?

Temel yeterlilik sınavı için her eğitim-öğretim yılında belirli tarih aralıklarında ÖSYM tarafından ilan gerçekleştirilir. ÖSYM tarafından yapılan bu ilan takip edilerek, yine ÖSYM'nin web sayfasında her aday kendi aday işlemleri sayfası üzerinden başvurularını, gereken belge ve bilgileri hazırlayarak istenilen ücretinin ödenmesi sayesinde gerçekleştirebilir.

ÖSYM her yıl belirtilen tarihler arasında gerçekleştirilen başvuruları inceleme altına aldıktan sonra eksiksiz bir şekilde yapılmış ve sorun bulunmayan başvuruları kabul ederek adaylara sınava girme hakkı tanır.Belirlenen gün ve saatte adaylar sınav yerinde bulunarak, 135 dakikalık süre içerisinde 120 soru cevaplayarak yine belirlenen koşullar ile puanlarının hesaplanması sayesinde sonuç elde ederler.Bu kapsamda sınav sonucunda alınan temel yeterlilik sınav puanı 2 yıl geçerli olarak kullanılabilir. 

Temel yeterlilik sınavı kapsamında alınan puan 2 yıl geçerli olarak kullanılabilecek olsa da bu puanın minimum 200 olması gerekmektedir. Çünkü aday 200 altında bir puan aldığında bu puan 2 yıl geçerliliğini korumayacaktır.Normal koşullarda sınav sonucunda aday 150 ve üzeri puan aldığında üniversitelerin meslek yüksekokulları bünyesinde açılan ön lisans bölümlerine girme hakkını elde etmektedir.

Bir aday temel yeterlilik sınavında 200 veya üzeri bir puan alırsa bir sonraki sene tekrar üniversite sınavlarına girmek istediğinde, ilk oturuma yani temel yeterlilik sınavına girmeden bir önceki sene almış olduğu puanı tekrar kullanma hakkına sahiptir.Yani ilk sene içerisinde AYT ve YDT sınavından aldığınız puan temel yeterlilik sınavı puanı ile birleştirildiğinde istediğiniz lisans fakültesini kazanamayabilirsiniz.Bu durumda bir sonraki sene ilk sene içerisinde aldığınız temel yeterlilik sınavı puanı 200 üzerinde ise aynı puan ile sadece ikinci oturuma girmeniz yeterli olacaktır.