Her toplumun kültürünü oluşturan değerler sistemi mevcuttur. Değerler zamanla farklılaşma göstermektedir. Fakat bazı değerler vardır ki toplumun temel taşı haline gelmiştir. Zaman onları değiştirememiştir. Ve nesilden nesile sürekli aktarılarak benimsenmiştir. Hemen hemen her toplumda kabul görmüş bazı ortak değerler vardır. Örneğin sevgi, saygı, anlayış, sadakat, merhamet, duyarlılık, vicdan, erdemlilik… Bunlar önemli ve kıymetlidir. Kazandırılması gereken davranış biçimleridir.
Okullar Aracılığıyla Değerler Öğretilmelidir
Eğitim, bünyesinde çok fazla içerik barındırmaktadır. Okul hayatı yaşamın bir parçasıdır. Okul hayatı denildiği zaman sadece derslerden ibaretmiş gibi bir algı oluşmaktadır. Fakat okul demek sadece ders demek değildir. Bir nevi hayata hazırlanma sürecidir.
Teoride öğrenilen, pratikte uygulamaya geçmediği zaman bireyler bocalamaktadır. Bu yüzden değerlerimizin öğretilmesi önemlidir. Bu görevi sadece öğretmenlere, okullara yüklememeliyiz. Aileler de bu konuda bilinçlendirilmelidir. Okul, aile irtibatı sürekli sağlanmalıdır.
Değerler Öğretilirken Aile Yapıları da Göz Önünde Bulundurulmalıdır
Çocuklarımız günün belirli saatlerini okulda geçirmektedir. Ve farklı davranış biçimleriyle karşılaşmaktadır. Kendi yaşıtlarıyla bir arada bulunmaktadır. Fakat her yaşıtının ailesi, aile ilişkileri farklıdır. Kişi kimlik oluşturma aşamasında tüm bunları göz önünde bulundurmaktadır. Kendine şekil vermektedir. Örnek alabileceği kişiyi doğru seçebilmelidir. Bu kimlik edinme sürecinde çok büyük önem arz etmektedir.
Değerler öğretilirken aile yapıları da göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü tek tip birey olmadığı gibi tek tip aile de yoktur. Bu anlamda gerekirse bireyselleştirilmiş program çerçevesinde aynı değerlerin kazanılması sağlanmalıdır. Süreç zor gibi gözükse de tam yetişme evresinde öğrenilmesi gerekenler öğretilmelidir. Bazı alışkanlıklar sadece bazı yaşlarda kazanılabilmektedir.
Değerler İçselleştirilmelidir
İyi bireyler yetiştirebilmek iyi bir toplumun inşasını sağlamaktadır. Toplum olarak değerlerin içselleştirilmesi geleceğe de umutla bakabilmeyi beraberinde getirmektedir.
Gelecek uzak bir kavramı çağrıştırsa da geleceği şekillendiren bugünlerdir. Bugünkü davranışlarımız belirlemektedir yarınlarımızı. Her birimiz üzerimize düşen görevleri yerine getirmeliyiz. Sorumluluklarımızın farkında olmalıyız. Onlardan kaçmamalıyız.
Tek Hayata Sahip Olsak Da Hayatta Büründüğümüz Roller Her Alanda Farklılaşmaktadır
Çocukların kendilerini birey olarak görebilmesinde aile önemli bir etkendir. Aile içerisinde çocukların fikirlerine saygı duyulmalıdır. Aile içi kararlar alınırken onların görüşleri de alınmalıdır. Böylece önemsendiğinin bilincine varmaktadır. Söz sahibi olabilmek özgüven kazanmasına katkı sağlamaktadır. Görüldüğü gibi insan bir örümcek ağı sarmalı gibi ilmek ilmek örülmektedir. Ve hayatın her alanında kazanımlar elde etmektedir. Yaşanılan her bir süreç gelişimine katkı sağlamaktadır.
Değerler Nasıl Öğretilmelidir?
Öncelikle farklı düşüncelere saygılı olmak gerekmektedir. Amacımızın farklılıkları aynılaştırmak değil aynı değerleri farklı bünyelere benimsetebilmek olduğu unutulmamalıdır.
Eleştiri ve özeleştiri kavramlarına hakim olmak gerekmektedir. Bunu yaparken doğru üslup kullanabilmek dikkat etmemiz gereken düstur olmalıdır. Çünkü eleştiriyi kişileri zedelemek için değil yapıcı olabilmek adına yaptığımızı aklımızdan çıkarmamalıyız.
Farkındalık kazandırmaya odaklanmak gerekmektedir. Bununla bağlantılı olarak yaptığımız her şeyi gözden geçirmeliyiz. Neyi, niçin yaptığımızı bilmeliyiz. Davranışlar, takındığımız tavırlar, kullandığımız sözcükler birer seçimdir. Her seçim bizim parçamızdır. Ve bu parçaların bir araya gelmesiyle biz bir bütün haline gelmekteyiz.
Toplumsal değerler mutlaka öğretilmelidir. Çünkü yaşadığınız toplumun benimsediği anlayış çerçevesinde kültürünüze sahip çıkmanız kolaylaşmaktadır.
İyi toplum olmak istiyorsak iyi bireylere ihtiyacımız vardır. Bu ihtiyacı karşılayabilmek adına gayret etmeliyiz.